Top 6 Bài phân tích tác phẩm ᡌTào Tháo uống rượu luận anh hùngᡍ của La Quán Trung

Tam quốc diễn nghĩa là bộ tiễu thuyết lịch sử dài 120 hồi của La Quán Trung, kể lại quá trình hình thành, phát triển và diệt vong của ba tập đoàn phong kiến Ngô, Thục, Ngụy từ năm 184 đến năm 280 của lịch sử Trung Quốc. 

 Đoạn Tào Tháo uống rượu luận anh hùng có kết cấu hoàn chỉnh: Giới thiệu nhân vật Lưu Bị và hoàn cảnh: Tào Tháo mời rượu Lưu Bị; Tào Tháo luận anh hùng; Lưu Bị ứng phó, Lưu Bị cáo từ. Tính cách nhân vật Lưu Bị được tác giả La Quán Trung miêu tả bằng những thủ pháp nghệ thuật độc đáo và đa dạng, thể hiện được một “tuyệt nhân” trong Tam quốc diễn nghĩa. 

Tào Tháo gọi Lưu Bị đến để thăm dò ý định và thử thách bản lĩnh của Lưu Bị nhưng đã không phát hiện được gì. Trước những câu hỏi, những tình huống mà Tào Tháo đưa ra, Lưu Bị đã tỏ ra rất khiêm nhường, bình tĩnh và khôn ngoan. Trong tình huống gay cấn nhất, khi Tào Tháo gọi Lưu Bị là anh hùng, Lưu Bị giật mình đánh rơi cả thìa đũa nhưng đã nhanh trí lợi dụng tiếng sấm để nói lảng đi. Cái hay của đoạn trích là không phải ngay từ đầu Lưu Bị đã tuyệt đối giữ được thái độ bình tĩnh, kín đáo. Vì được Tào Tháo mời đến quá gấp và bất ngờ, “có tật” Lưu Bị không thể không giật mình. Hơn thế, khi Tào Tháo bảo Lưu Bị đang làm một việc “lớn lao”. Lưu Bị đã sợ tái mặt. 

Nhưng rồi dần dà lấy lại được bình tĩnh. Lưu Bị đã ứng phó một cách trót lọt mọi tình huống gay cấn, nhất là khi thấy qua tình Tào Tháo có nhã ý mời mình thưởng thức rượu mơ.  Khi bị chạm vào chỗ cần giấu kín, bị Tháo chất vấn về vấn đề “anh hùng”. Trước hết, Lưu Bị với vẻ khiêm nhường vốn có, đã chối và xin miễn bình luận. Bị Tháo hỏi dồn. Lưu Bị lần lượt nêu những gương mặt đương thời đáng lưu ý nhất như Viên Thuật, Viên Thiệu, Lưu Biểu, Tôn Sách… song đều bị Tào Tháo bác bỏ, cho rằng tất cả đều không đáng gọi là anh hùng. May mắn thay, khi Tào Tháo điểm đích danh Lưu Bị thì một tiếng sấm rền vang, giúp Lưu Bị co cớ đích đáng và cơ hội tuyệt vời để che giấu một điều “tuyệt mật”: mưu đồ chống lại Tào. 

Trong việc thể hiện tính cách Lưu Bị, tác giả đã sử dụng nhiều thủ pháp nghệ thuật. Miêu tả trực tiếp qua các thái độ và hành động, làm vườn rau sau nhà, ngày ngày vun xới, tưới tắm, từ giật mình, tái mặt đến trấn tĩnh, ăn uống vui vẻ, rồi sau đó lại từ giật mình, bất giác thìa, đũa đương cầm ở tay rơi cả xuống đất đến ung dung cúi xuống đất nhặt đũa và thìa… Miêu tả trực tiếp qua cách sử dụng ngôn ngữ phù hợp với tính cách khiêm nhường vốn có của Lưu Bị, nhanh trí, sử dụng cả luận ngữ để biện hộ cho việc đánh rơi thìa đũa của mình. 

Dùng tính cách của Quan, Trương để làm nổi bật tính cách Lưu Bị. Ban đầu Quan. Trương không hiểu vì sao Lưu Bị “chịu khó làm vườn cuốc đất”, đến cuối khi Quan, Trương tuốt kiếm cảnh giới thì Lưu Bị vẫn ung dung uống rượu, cười hòa theo Tào Tháo. Miêu tả thiên nhiên để khắc họa bối cảnh và tính cách nhân vật, tạo đà cho truyện phát triển: cảnh vòi rồng xuất hiện mở ra câu chuyện “luận anh hùng”, tiếng sấm tạo thành điểm gỡ nút.

Tào Tháo cũng như Lưu Bị giống nhau ở chỗ là ngay từ trẻ đã từng ấp ủ chí lớn. Với Tào Tháo, câu nói: “Anh hùng là người trung bụng có chí lớn, có mưu cao, có tài bao trùm được cả vũ trụ, có chí nuốt cả trời đất kia” đã thể hiện rõ quan niệm của Tào Tháo về anh hùng, đồng thời cũng cho thấy tham vọng lớn của họ Tào Tháo không chỉ muốn làm vua mà còn muốn “nuốt cả trời đất”, điều đó chứng tỏ khát vọng làm bá chủ thiên hạ rất ghê gớm và để thực hiện được mục đích đó, ông ta sẵn sàng dùng mọi thủ đoạn sau này. 

Còn Lưu Bị được mọi người ca ngợi chủ yếu là ở cái đức. Lưu Bị muốn làm vua nhưng là để “trên báo đền ơn nước, dưới yên định lê dân”, nghĩa là muốn làm một ông vua tốt. Sở dĩ Lưu Bị không bày tỏ quan điểm của mình vì trong hoàn cảnh thực tế (đang sống dưới trướng Tào Tháo), Lưu Bị phải tuyệt đối giữ bí mật, không thể để cho Tào Tháo biết được chủ định của mình

Quan niệm về người anh hùng của Tào Tháo thể hiện quan niệm của giai cấp thống trị bóc lột trong xã hội phong kiến Trung Quốc luôn muốn đè đầu dân chúng, làm bá chủ trong thiên hạ. Đoạn trích cho thấy “chí lớn, mưu cao” của Tào Tháo đã bị thua cuộc ngay trong pha đấu trí này với Lưu Bị, gợi cho người đọc những bài học mới trong đấu tranh giữa cuộc đời.

Tam quốc diễn nghĩa là một tác phẩm hay kinh điển của nền văn học Trung Hoa. Trong đó trích đoạn “Tào Tháo luận anh hùng” là một trích đoạn vô cùng độc đáo thể hiện cái nhìn của nhân vật Tào Tháo trong cuộc chiến tranh giữa ba nước Ngụy, Thục, Ngô thời Đông hán trở về trước.

Trích đoạn “Tào Tháo uống rượu luận anh hùng” nằm ở hồi thứ 21 của tác phẩm. Nội dung xoay quanh trong một bữa rượu vui Tào Tháo đã Lưu Bị lúc này vẫn còn là anh em trên bến dưới thuyền còn ẩn bóng trong nước Ngụy,  mưu “chờ” nghiệp lớn. Đề tài của hai người là luận bàn về anh hùng. Bên cạnh đó, Tào Tháo muốn thăm dò ý tứ của Lưu Bị như thế nào. Lưu Bị cũng khá thông mình nên đã khôn khéo dùng mưu đánh lạc hướng khiến cho Tào Tháo không còn nghi ngờ gì mình mưa. 

Thông qua trích đoạn này người đọc hiểu được quan niệm về cái nhìn người anh hùng của Tào Tháo và thấy được sự thông minh, thận trọng của Lưu Bị Tác giả La Quán Trung đã phác họa lên nhân vật của mình bằng những cử chỉ, hành động rất sống động, tinh tế nhất ở đoạn trích này người đọc cảm nhận thấy Tào Tháo và Lưu Bị là hai con người hoàn toàn tương phản về mặt tính cách. Nên khi hai người ở gần nhau thì điểm tương phải càng trở nên nổi bật.

Sau khi bị thất thế Lưu Bị tới nương tựa Tào Tháo, Tào Tháo lúc này thế mạnh nhưng do tính hay nghi ngờ nên muốn thử lòng Lưu Bị còn Lưu Bị tuy cũng muốn tạo dựng sự nghiệp của riêng mình nhưng không có thể lực nên đành nằm vùng chờ thời cơ. Tào Tháo là người mưu cao kế hiểm nếu Lưu Bị để lộ một chút tham vọng nào thì chắc chắn hắn sẽ giết ngay để trừ hậu quả. Bởi Tào Tháo nổi tiếng là người đa nghi, để tránh sự nghi ngờ của Tào Tháo nên anh ta trồng một vườn rau rồi ngày ngày chăm sóc nó nhưng vẫn bị Tào Tháo nghi ngờ. Nên Tào Tháo phải tính toán kỹ lưỡng hơn. Hắn cho Hứa Chử và Trương Liêu là thân cận của mình tới mời Lưu Bị tới gặp mình khiến cho Lưu Bị vô cùng ngạc nhiên nhưng vẫn đi theo.

Khi Lưu Bị vừa bước vào phủ thừa tướng gặp Tào Tháo hắn đã niềm nở đón chờ: ” Huyền Đức độ này ở nhà làm một việc lớn lao đấy nhỉ!” câu hỏi của Tào Tháo khiến cho Lưu Bị giật mình chột dạ, tiếp theo đó thì hắn dẫn Lưu Bị đi ra vườn sau và nói tiếp ” học làm vườn chắc không phải một việc dễ dàng?” lúc này Lưu Bị mới biết hắn đang nhắc tới việc gì nên tự nhiên đáp “Không đó chỉ là thú tiêu khiển thôi” Rồi sau đó, hai người dẫn nhau đi uống rượu Tào Tháo kể lại những chiến công xưa kia của mình. Nguyên cơ để hai người luận bàn anh là do cơn mưa to sắp kéo tới, sắp có vòi rồng Tào Tháo và Lưu Bị cùng ngắm xem.

Trong câu chuyện Tào Tháo hỏi Lưu Bị về sự biến hóa để trở thành rồng như thế nào? Đây là một câu hỏi mang ẩn í nhằm thăm dò Lưu Bị xem có muốn trở thành rồng, có mưu đồ làm vua bá chủ thiên hạ hay không?Tào Tháo là người học rộng hiểu nhiều nên khi ông nói tới sự chuyển hóa thành rồng thật thâm thúy, nhiều ý nghĩa sâu xa: Rồng thì lúc to lúc nhỏ, lúc to thì thì nổi mây phun mù, lúc nhỏ thì thu hình ẩn bóng…Rồng ví như người anh hùng trong đời.

Tào Tháo vô cùng khôn khéo, đa mưu chủ động lái câu chuyện của mình rẽ sang một hướng khác cho có vẻ tự nhiên nhưng thực chất hắn đang cố ý đưa nhân vật Lưu Bị và tình thế khó xử khi hắn bất ngờ đặt câu hỏi “Huyền Đức lâu nay đi khắp bốn phương bao nhiêu anh hùng đời nay hẳn biết cả xin nói cho nghe?” Trước sự thăm dò của Tào Tháo, Lưu Bị chỉ khiêm nhường “Bị người trần mắt thịt không biết ai là anh hùng…”Tào Tháo vẫn không yên tâm nên cố gắng gặng hỏi thêm “Đã đành không biết mặt nhưng phải nghe tiếng chứ?”

Tình thế khiến Lưu Bị rơi vào thế bị động không thể khước từ được mãi nên ông đành đưa ra một vài cái tên, nhưng nói tới ai thì Tào Tháo để khinh khi cho rằng những người đó chỉ là chó giữ nhà, hoặc một kẻ hèn kém sớm muộn gì cũng chết trong tay của Tào Tháo mà thôi. Qua đoạn trích ta thấy được rõ nét tính cách của hai nhân vật Lưu Bị là người hiền lành, nhã nhặn, nhún nhường nhưng không kém phần thông minh và khôn khéo . Ngược lại Tào Tháo là người đa nghi, hống hách, và tỏ vẻ cao ngạo khinh đời.

Thông qua những lời văn sắc sảo của mình tác giả La Quán Trung đã khắc họa thành công nhân vật của mình làm nên tính đối nghịch trong câu chuyện và thể hiện rõ được cái nhìn nhân sinh của tác giả trong tác phẩm. Trích đoạn này thể hiện sự đấu trí giữa hai nhân vật Lưu Bị và Tào Tháo, trong câu chuyện luận anh hùng Lưu Bị cố tình đưa ra những cái tên nhỏ bé tầm thường để Tào Tháo chủ quan khinh địch tưởng trong thiên hạ chỉ có mình hắn là anh hùng, Lưu Bị cũng khôn khéo, để cho Tào Tháo chừa mình ra, để hắn không tìm cách đề phòng mà thủ tiêu mình. 

Qua đoạn trích tác giả đã thể hiện sự tài tình của mình trong ngôn ngữ, trong cách miêu tả tâm trạng nhân vật cho thấy La Quán Trung là bậc thầy văn chương.

Trong tác phẩm Tam Quốc diễn nghĩa có biết bao nhiêu nhân vật lịch sử nổi tiếng, mỗi khung cảnh lịch sử, những câu chuyện diễn biến kịch tính càng nhấn mạnh nên khí chất của họ. Có những nhân vật phản ngược, có những nhân vật lại cương nghị đường hoàng. Cũng cho thấy thời đó không hề yên ổn phẳng lặng, mà luôn tồn tại có hai cục diện cho  một xã hội cũ nơi Trung Quốc. Trong Tào Tháo uống rượu luận anh hùng ta có thể thấy rõ điều ấy. Đoạn trích nằm ở Hồi 21 (Tào Tháo uống rượu luận anh hùng- Quan Công lừa mưu giết Xa Trụ). Có thể chia làm 5 phần rõ rệt:

Phần 1:  Mở truyện: Hoàn cảnh ăn nhờ ở đậu dưới trướng Tào Tháo của Lưu Bị. Phần 2: Thắt nút: Tào Tháo cho người mời Lưu Bị đến phủ. Phần 3: Phát triển: Lưu Bị đưa ra những nhân vật anh hùng và Tào Tháo bác bỏ. Phần 4:  Cao trào: Tào Tháo đưa ra quan niệm về anh hùng, khẳng định mình và Lưu Bị là anh hùng, Lưu Bị sợ hãi đánh rơi đũa. Phần 5: Kết thúc: Nhờ tiếng sấm, Lưu Bị khéo léo qua mặt Tào Tháo. Dựng nên hai chân dung nhân vật đối lập: tuyệt nhân- Lưu Bị, tuyệt gian- Tào Tháo. Tâm trạng của Lưu Bị khi ở Hứa Xương bị Tào Tháo giám sát. Lưu Bị  vẫn đề phòng việc Tháo có thể mưu hại, nên thường ra vườn sau trồng rau, Việc vun xới, tưới tắm vườn tược đến nỗi đen bẩn thỉu khuôn mặt, nhằm che mắt Tào.

Một hôm Tào Tháo mời ông vào phủ, bàn luận ai đương mới thời xứng đáng là anh hùng trong thiên hạ mới đầu ông cũng đầy giật mình sợ rằng mình đã bị phát hiện, sợ sệt trong từng câu chữ trả lời, khiêm tốn, thăm dò, Khi biết rõ ý đồ Qua câu hỏi đã giảm được sự căng thẳng của Lưu Bị. Khi uống rượu cùng Tào- mục đích chính là hòng thăm  dò tâm lí, tình cảm, tư tưởng và ý chí của Lưu Bị tâm trạng ấy vẫn quẩn quanh Ông giả bộ  nhún mình, một mực khẳng định mình ngu muội ko biết. Cố giấu tư tưởng, tình cảm của mình. Ông thông minh Khi bị hỏi dồn ” khôn khéo lần lượt điểm những gương mặt đáng lưu ý”. Nhưng đều bị Tháo gạt phăng, nhận xét không mấy thiện cảm. Và nhất là khi Tào Tháo trỏ vào mình và Lưu Bị nói : “Anh hùng trong thiên hạ bây

Đến đây Lưu Bị Sợ đến mức rụng rời,sợ rằng lộ thời cơ chiến lược, luống cuống, đánh rơi cả đôi đũa đang cầm  trên tay qua ba dẫn chứng chính xác hối xưa kia. Nhưng nó có địa vị vẫn thấp hơn Tào Tháo. Câu nói đó cho thấy Tào Tháo đã đoán được chí hướng của Lưu Bị. May thay, Tiếng sét đúng lúc từ phía trời đã giúp Lưu Bị tránh được sự nghi ngờ từ phía Tào. Trong cuộc đối ứng với Lưu Bị, Tào Tháo đã chứng tỏ rất rõ sự kiêu căng, ngạo mạn của mình, Tào Tháo còn tự cao tự đại đắc ý tự cho mình là anh hùng dân gian, trên cả Lưu Bị. Vì ông ấy tự cho mình là người Đang có quyền thế, có đất, có quân, ở thế thắng. Rất  đa nghi, nham hiểm và tàn bạo. 

Song lại là người rất thông minh, cơ trí và ngoan cường, nhà quân sự tài ba lỗi lạc thông qua cách nhận xét các nhân vật anh hùng lừng lẫy trong thiên hạ và bản lĩnh, sự đại lượng, biết người hiền của Tào Tháo.  Triết lý sống với Tào Tháo cho đến giờ : “là thà ta phụ người, chứ không để người phụ ta”. Chí lớn của Tào còn được thể hiện ở quan niệm về anh hùng: “Anh hùng  là người trong bụng có chí lớn, có mưu cao, tài bao trùm vũ trụ, nuốt cả trời đất..” Tào nhận định anh hùng là phải có mưu cao, tham vọng, bá chủ trời đất. Đây thực chất là một Gian hùng.

Còn Trái với sự nham hiểm, tàn bạo, xảo trá của Tào Tháo, Lưu Bị lấy lòng thành, dùng nhân nghĩa mà đối đãi với người. Là một anh hùng thời đại, vì chưa có thời cơ lập nghiệp nên mới phải ở nhà Tào Tháo.  Với  bản lĩnh, khôn ngoan, thông minh đã sớm che đậy được sự vụng về, tình cảm để Tào Tháo không nghi ngờ, luôn biết nhún nhường, cẩn trọng, kiên nhẫn để có thể làm được chuyện lớn, chuyện quốc gia đại sư. Qua dân gian, hay qua câu chuyện này thấy được, Lưu Bị luôn giữ trong mình cái đức với đất nước, với người dân, cũng được sự mến mộ của thiên hạ. Nghệ thuật taọ và dẫn dắt tình huống truyện  vừa kịch tính, vừa rất logic. Các chi tiết nối tiếp nhau một cách rất tự nhiên, nhân vật dần bộc lộ hết tính cách của mình.

Qua đoạn trích ta thấy được quan điểm về sự trái ngược đối lập tính cách khắc họa  quan điểm của tác giả về những người anh hùng, về cuộc sống và ước mơ chính đáng của họ, một triều đình vững vàng chăm lo cho dân, cho nước. Phê phán lên xã hội chỉ toàn nghĩ chiến tranh phong kiến với những con người mục đích tham vọng mãnh liệt cướp đi sức sống của toàn xã hội. Điều đó càng làm cho tác phẩm Tam Quốc Diễn Nghĩa hay hơn bao giờ hết.

Đề tài về những vị anh hùng là đề tài nổi bật trong thời gian dài. Vì thế mà có rất nhiều tác phẩm nói về những vị anh hùng tiếng tăm lừng lẫy đặc biệt là tác phẩm Tam Quốc Diễm Nghĩa của La Quán Trung. Đây là một tác phẩm cực kì nổi tiếng cho đến tận ngày hôm nay và tác phẩm này đã được chuyển thành phim. “Tam quốc diễn nghĩa” là bộ tiểu thuyết cổ điển Trung Quốc, gồm có 120 hồi. Tiêu biểu nhất trong tác phẩm này ta phải kể tới đoạn trích Tào Tháo uống rượu luận anh hùng.

Đoạn trích Tào Tháo uống rượu luận anh hùng thuộc chương thứ 21 của bộ tiểu thuyết. Đoạn trích kể về cuộc uống rượu luận anh hùng của Lưu Bị và Tào Tháo. Cốt truyện rõ ràng gây cấn hấp dẫn người đọc muốn biết kết quả sẽ ra sao. Lúc thì thắt nút đẩy nhân vật vào nguy hiểm khi đi tới cao trào đỉnh điểm thì mở nút giải thoát cho nhân vật của mình. Ba anh em Lưu, Quan, Trương muốn cùng nhau xây dựng sự nghiệp trị quốc nhưng sức yếu nên đành phải sang nhờ Tào Tháo. Biết đây là cách làm mạo hiểm nhưng chỉ còn cách này vì biết Tào Tháo là một người mưu mô quỷ quyệt. Vì thế mà Huyền Đức đã trồng một bãi rau vun sưới thật tươi tốt ở sau nhà để Tào Tháo không nghi ngờ.

Trước tiên Lưu Bị một người anh hùng đã giả vờ là một người nông dân suốt ngày chỉ biết chăn sóc vườn rau cho tươi tốt. Nhưng Tào Tháo là một người thông minh và sắc bén ông đã sớm nhận ra kế hoạch của ba anh, muốn thu phục người tài và tránh họa sau này ông đã mua chuộc dụ dỗ. Còn chị Lưu Bị thì vẫn chưa bị lộ ra. Tào Tháo sai Hứa Chử và Trương Liêu dũng tướng thân cận đến mời Lưu Bị. Lưu Bị phải đi theo đến dinh yết kiến Thừa tướng. Khi đến đây Lưu Bị đã bị hỏi đến chuyện làm vườn, Lưu Bị giật mình nhưng rồi cũng lấy lại bình tĩnh vì sợ làm lộ thiên cơ mọi chuyện sẽ bất lợi. Lưu Bị trả lời một cách tự nhiên: “không có việc gì, làm để tiêu khiển đó thôi”.

Tác giả thật sắc sảo trong việc xây dựng tình huống, ông đã dựng nên cảnh uống rượu giữa Lưu Bị và Tào Tháo ngồi đối diện nhau. Một cuộc nói chuyện đầy mưu mô và toan tính. Trong khi Tào Tháo là một người cực kì thông minh và gian trá luôn hỏi những câu hỏi đả động khiến Lưu Bị thi thoảng rơi vào thế bị động vì lo cho Huyền Đức.

Chợt mây đen mù mịt, cơn mưa to sắp kéo đến, nghe quân sĩ nói đến vòi rồng. Rồi sau đó Tào Tháo đã cố ý hỏi Lưu Bị về sự chuyển biến của vòi rồng đây là câu hỏi mang ý xa xăm mang tính chất thăm dò về sự biến chuyển của Lưu Bị. Ông nói tiếp “Rồng lúc thì to, lúc thì nhỏ, lúc thì bay. lúc thì nấp. Lúc to thì nổi mây phun mù; lúc nhỏ thì thu hình ẩn bóng; khi bay ra thì liệng trong trời đất; khi ẩn thì núp ở dưới sông. Nay đang mùa xuân, rồng gặp thời biến họá, cũng như người ta lúc đắc chí, tung hoành trong bốn bề. 

Rồng ví như anh hùng trong đời…” Tào Tháo vốn là người thông minh sắc bén ông dần lái câu chuyện sang một hướng khác khiến Lưu Bị bị cuốn và và khó xừ khi ông lại hỏi về Huyền Đức: “Huyền Đức lân nay đã đi khắp bốn phương, bao nhiêu anh hùng”. Lưu Bị vốn tự nhủ mình là người trần nên ít được gặp các vị anh hùng. Tào Tháo vốn thông minh liền nói không được gặp nhưng ắt hẳn có nghe đến tên các vị anh hùng. Buộc Lưu Bị phải kể ra tên năm vị anh hùng Viên Thuật, Viên Thiệu, Lưu Biểu, Tôn Sách, Lưu Chương.

Do quan điểm của mỗi người là khác nhau vì thế khi nghe Lưu Bị kể về các vị anh hùng ông đã gạt phăng đi. Theo ông thì::“Anh hùng là người trong bụng có chí lớn, có mưu cao, có tài bao trùm được cả vũ trụ, có chí nuốt cả trời đất” điều này càng thể hiện rõ bản chất bóc lột của giai cấp thống trị lúc bấy giờ. Còn đối với Lưu Bị thì anh hùng là những người mưu cao trí lớn biết vì nhân dân đây là một phẩm chất rất đỗi cao đẹp được người đời nể phục. Lúc này Tào Tháo lại nói “ Anh hùng trong thiên hạ ngày nay chỉ có sứ quân với Tháo này mà thôi!”. Từ đó làm cho Lưu Bị giật mình đánh rơi cả đũa nhưng may mắn lúc đó sớm to cũng vang nên lớn khiến cho Lưu Bị lấy cái cớ để che đậy khỏi bị lộ thiên cơ. Chính vì sự khôn khéo đó mà người đời vẫn có câu khen ngợi Huyền Đức rằng:

“Gượng vào hang cọp tạm nương thân,

Lộ mặt anh hùng, đũa rớt lăn!

Vội vã bầy ra trò sợ sấm,

Tùy cơ ứng biến lẹ như thần”

Theo mọi người thì những người tài giỏi cần phải có đươc thì mí là vị anh hùng. Tào Tháo tuy giỏi nhưng không có đước bởi ông ta chỉ biết áp bức nhân dân dùng những mưu mô quỷ quyệt như thế không đáng là một vị anh hufnh của thời đại được nhân dân tôn kính. Bỗng Quan Vân Trường và Trương Phi xông vào. Khi thấy Lưu Bị và Tào Tháo đang uống rượu với nhau hai người nảy ra ý kiến lấy cớ múa kiếm cho hai người xem không sẽ bị lộ thiên cơ. Ngày hôm sau Tháo lại cho mời Lưu Bị đến uống rượu thì nghe được tin Viên Thiệu đã diệt Công Tôn Toản. 

Nhân sự kiện đó mà Huyền Đức có cơ hội “Ta đang như chim trong lồng, như cá trong lưới. Ta đi chuyến này cũng như cá ra biển cả, chim lượn trời xanh, không còn bị ràng buộc gì nữa!” Tháo cho người đuổi theo nhưng nhờ tài khôn khéo và mưu trí cuộc hành trình của ba anh em Lưu Bị vẫn diễn ra bình thường. Đây quả là một vị anh hùng xứng đáng biết chớp lấy thời cơ để làm nên việc lớn.

Qua đoạn trích đã cho ta thấy được những vị anh hùng kiệt xuất cho xã hội biết cách nhẫn nhịn chịu đựng dù phải hạ thấp bản thân để làm nên sự nghiệp lớn. La Quán Trung cũng thật tinh tế và sắc sảo trong từng chi tiết của câu chuyện để làm bộc lộ rõ phẩm chất tốt đẹp của những vị anh hùng.

Có biết bao nhiêu tác phẩm để đời mà mỗi lần ai nhắc đến đều cảm thấy yêu mến và muốn đọc đi đọc lại nhiều lần, có những vị anh hùng người ta đem ra là chuẩn mực là thước đo để so sánh. Trong số những tác phẩm đó không thể không kể đến tam quốc diễn nghĩa của La Quán Trung. Những vị anh hùng của tam quốc diễn nghĩa đến nay ai cũng biết. Điều gì đã làm nên được sự hấp dẫn và khó quên như vậy? Tiêu biểu trong tác phẩm này ta phải kể tới đoạn trích Tào Tháo uống rượu luận anh hùng. 

Có thể nói đây là một đoạn trích hay và hấp dẫn. Có lẽ do tài văn chương rất giỏi về từ khúc,câu đối,kịch nhưng nổi bật là tiểu thuyết đã khiến cho La Quán Trung thành công với tiểu thuyết Tam quốc diễn nghĩa để mang cuốn tiểu thuyết ấy đến bạn đọc. Tam quốc diễn nghĩa còn có tên gọi thông tục khác là Tam Quốc, Tam Quốc chí thông tục diễn nghĩa. Nó là một tiểu thuyết lịch sử Trung Quốc đựơc La Quán Trung viết vào thế kỷ 14 kể về thời ỳ hỗn loạn của lịch sử Trung Quốc.tiểu thuyết này được coi là một trong bốn tác phẩm hay nhất của văn học Trung Quốc. Dung lượng của nó lên tới 75 vạn chữ.

Đoạn trích Tào Tháo uống rượu luận anh hùng thuộc chương thứ 21 của bộ tiểu thuyết. Đoạn trích kể về cuộc uống rượu luận anh hùng của Lưu Bị và Tào Tháo. Cốt truyện rõ ràng gây cấn hấp dẫn người đọc muốn biết kết quả sẽ ra sao. Lúc thì thắt nút đẩy nhân vật vào nguy hiểm khi đi tới cao trào đỉnh điểm thì mở nút giải thoát cho nhân vật của mình. Qua đó ta cũng thấy được nét đặc sắc qua việc xây dựng nhân vật của La Quán Trung. Ba anh em Lưu,Quan, Trương muốn dựng nghiệp trị quốc tuy nhiên do ba anh em mới khởi nghiệp cho nên vẫn còn yếu, đất đai không có nên sang nương nhờ Tào Tháo chờ thời cơ. Huyền Đức trồng một vườn rau sau nhà hàng ngày vun xới để cho Tào Tháo không nghi ngờ.

Trước tiên là Lưu Bị – một người anh hùng thật sự chưa thể thắng nổi Tào Tháo Lưu quyết định giả vờ là một người ngày ngày chỉ biết vun trồng vườn rau ngoài nhà. Ta cảm nhận thấy rất rõ chí anh hùng và sự thông minh nhạy bén của ông. Lưu không mù quáng mà không suy xét tình hình. Ông biết rõ tình thế của mình cũng như của địch và biết làm nhẫn nhịn chờ đợi thời cơ đến. Tào Tháo cũng thông minh không kém, ông ta toát lên một vẻ gian hùng tuy ở bên phản diện nhưng quả thật ông ta là một người có tài và rất thông minh. Tào Tháo sớm đã biết được âm mưu của ba anh em nhà Lưu,Quan ,Trương nhưng muốn thu phục người tài cũng như tránh được mầm họa sau nay ông ra sức mua chuộc dụ dỗ họ. Tuy nhiên việc Lưu Bị ông vẫn chưa phát hiên ra.

Vì muốn ẩn dấu mình cho nên khi được người của Tào Tháo đến mời uống rượu thì Lưu Bị đã mất bình tĩnh và “tái mét mặt”. Tới đây kịch tính bắt đầu xuất hiện. Đặc biệt khi Tào Tháo nói:” Huyền Đức dạo này ở nhà làm một việc lớn lao đấy nhỉ? Lưu Bị giật mình nhưng sau khi lấy lại được bình tĩnh nên trả lời:” không có việc gì lam để tiêu khiển đó thôi” . Tiếp sau đó Tào hỏi Lưu Bị về những vị anh hùng. Lưu Bị làm ra vẻ mộng muội không biết gì nhưng vẫn bị dồn đến mức phải kể ra mới yên thân. Lưu Bị đành kể những anh hùng mà nghe thiên hạ nhắc đến chứ cũng không được gặp mặt bao giờ. Vừa trả lời những câu hỏi của Tháo Huyền Đức vừa thận trọng, kín đáo, do xét những gì mà Tháo đang toan tính trong đầu. 

Và Lưu Bị đã rất kín đáo để che giấu đi cái giật mình của mình khi Tháo phủ nhận hết những anh hùng mà Lưu kể. Tháo nói :” Anh hùng trong thiên hạ bây giờ chỉ có sứ quân và Tháo mà thôi”. Cái giật mình của và tái mặt của Huyền Đức thật may không bị Tháo phát hiện. Đây giống như một cuộc đấu trí chứ không phải là uống rượu bình thường, vừa đấu trí vừa cố muốn làm rõ bản chất của nhau. Đoạn trích có những lúc ta phải giật mình và thót tim lo cho Huyền Đức bởi Tháo quá thông minh và gian xảo luôn đẩy ông vào những tình huống kịch tính.

Qua những hành động và bản tính của hai người ta có thể thấy rõ quan điểm cũng như sự khác nhau về tư tưởng của họ. Tào Tháo quan niệm anh hùng là:”Anh hùng là người trong bụng có chí lớn, có m¬ưu cao, có tài bao trùm được cả vũ trụ, có chí nuốt cả trời đất” điều đó cho thấy đây là một quan niệm áp bức bóc lột trong xã hội phog kiến Trung Quốc. Quan niệm về anh hùng của Lưu Bị không đồng nhất với quan điểm với Tào Tháo, ngay từ nhỏ Lưu Bị đã có chí lớn nhưng giờ đây không phải lúc để Lưu Bị tranh luận, lúc này, phải giữ bí mật quan điểm của bản thân để khỏi bị Tào Tháo tiêu diệt.

Có thể hiểu đây là lúc Lưu Bị mai danh ẩn tích để chờ đợi thời cơ lộ diện. Bởi thế, đọc qua đoạn trích, tưởng như Tào Tháo phủ nhận ý kiến Lưu Bị, Lưu Bị lúc thì sợ tái mặt, lúc thì đánh rơi cả thìa đũa, có nghĩa là Lưu Bị thua. Nhưng thực chất, trong cuộc đấu trí này, Lưu Bị đã là người giành phần thắng và ông đã thực hiện thành công màn kịch của mình, đó là màn kịch của người có mư¬u cao, chí lớn trong thiên hạ, biết chờ thời, biết cương nhu đúng lúc, đúng chỗ.

Các vị anh hùng được Lưu Bị kể ra đều bị Tháo gạt phăng đi. Nào là “Viên Thiệu mặt béo mà gan non, háo mưu mà vô đoán, gánh việc lớn thì tiếc thân, thấy lợi nhỏ lại quên mệnh, không phải là anh hùng” rồi đến “Lưu Biểu chỉ có hư danh, không có thực tài. Ðâu phải là anh hùng”. Khi Lưu Bị hỏi thế ra ai mới là người anh hùng trong thiên hạ Tháo bèn thẳng thắn chỉ tay vào Lưu và ngực mình mà nói: ” Anh hùng trong thiên hạ ngày nay chỉ có sứ quân với Tháo này mà thôi!”. Lưu Bị nghe thấy thế thì không khỏi giật mình ông đánh rơi hết cả bát đũa xuống. 

Thế nhưng ngay lúc đó sấm cũng đồng thời vang lên che đi sự giật mình ấy. Phải chăng bậc anh hùng hiền tài không chỉ được nhân dân yêu mến mà còn được trời thương. Lưu Bị lấy ngay lý do “sợ sấm” để che đậy cái sợ thật sự của mình. May thay cũng chính cái lí do sợ sấm đó mà che được mắt được Tào Tháo, hắn nghĩ Huyền Đức là kẻ tầm thường không đáng để hắn phải bận tâm, đàng hoàng là một bậc trương phu mà lại sợ sấm. Chính sự trùng hợp và lí do khôn khéo đó mà Huyền Đức vừa vẫn được an thân nương nhờ Tháo vừa lại có thời gian đợi thời cơ đến. Chính vì sự khôn khéo đó mà người đời vẫn có câu khen ngợi Huyền Đức rằng:

 “Gượng vào hang cọp tạm nương thân,

 Lộ mặt anh hùng, đũa rớt lăn!

 Vội vã bầy ra trò sợ sấm,

 Tùy cơ ứng biến lẹ như thần”

Người tài giỏi nhưng cần phải có đức thì mới được chứ như Tháo cũng là một bậc anh hùng tài giỏi hơn người đấy nhưng ngặt một nỗi hắn gian hùng chứ không phải anh hùng. Một bậc anh hùng thật sự thì không thể có quan niệm đè đầu cưỡi cổ thiên hạ để làm bá chủ thiên hạ được. Anh hùng thật sự là phải coi trọng nhân dân và biết làm việc nghĩa như Huyền Đức chứ không phải như Tháo kia. Như thế có thể nói cuộc uông rượu lần một Tháo đã thua Huyền Đức.

Cuộc nói chuyện tưởng chừng dừng lại ở đấy thì bỗng Quan Vân Trường và Trương Phi xông vào tay cầm kiếm lăm lăm xông vào người bên tả kẻ bên hữu. Khi nhìn thấy Lưu Bị đang uống rượu với Tháo thì hai người viện cớ múa kiếm mua vui cho hai người. Thật may cho họ nếu không thì đã hỏng hết việc lớn. Ngày hôm sau Tháo lại cho mời Lưu Bị đến uống rượu thì nghe được tin Viên Thiệu đã diệt Công Tôn Toản. Nhân sự kiện đó mà Huyền Đức có cơ hội “Ta đang như chim trong lồng, như cá trong lưới.

Ta đi chuyến này cũng như cá ra biển cả, chim lượn trời xanh, không còn bị ràng buộc gì nữa!” Tháo cho người đuổi theo nhưng nhờ tài khôn khéo và mưu trí cuộc hành trình của ba anh em Lưu Bị vẫn diễn ra bình thường. Đó lại là lần thua thứ hai của Tào Tháo, như thế mới biết người anh hùng Lưu Bị sáng suốt như thế nào, nhạy bén ra sao khi biết ẩn mình, biết nắm bắt thời cơ và dành chiến thắng. Quả xứng đáng là một bặc thiên tài một bậc anh hùng thực sự.

Qua đoạn trích này ta càng thêm yêu mến những vị anh hùng thời xưa của Trung Quốc và đồng thời thêm khâm phục tài năng cũng như mưu lược mà tiêu biểu ở đây là Lưu Bị. Không những thế đoạn trích còn giúp ta mường tượng được lịch sử Trung Quốc lúc bấy giờ. Dường như đoạn trích này cũng góp phần ca ngợi những bậc anh hùng uyên thâm trận sư biết ẩn nấu khi yêu và khởi sự khi có thời cơ. Với cốt truyện hoàn chỉnh ly kỳ hấp dẫn, với hàng loạt các tình tiết trùng hợp như cơn mưa và tiếng sấm, ngôn ngữ trang trọng đã làm cho đoạn trích khó quên khi người ta đọc nó.

“Tam quốc diễn nghĩa” là một trong những tác phẩm nổi tiếng của văn học Trung Hoa. “Tam quốc diễn nghĩa” là tác phẩm nổi tiếng nhất của tác giả La Quán Trung, không chỉ tái hiện lại chuyện lịch sử mà xét về mặt văn học thì các nhân vật của ông đều có những tính cách riêng không ai lẫn vào với ai được. Và nói đến “Tam quốc diễn nghĩa” thì người đọc không thể nào quên nhân vật Tào Tháo đặc biệt là qua đoạn trích “Tào Tháo uống rượu luận anh hùng” thuộc chương 21 của tác phẩm.

Có thể thấy ba anh em Lưu,Quan, Trương đều như đã muốn dựng nghiệp trị quốc tuy nhiên do ba anh em mới có thể khởi nghiệp cho nên vẫn còn yếu, và cả chuyện đất đai không có nên sang nương nhờ Tào Tháo chờ thời cơ. Huyền Đức lúc này nhanh trí đã trồng một vườn rau sau nhà và hàng ngày cứ vun xới để cho Tào Tháo không nghi ngờ.

Trước tiên là nhân vật Lưu Bị, Lưu Bị được xem là một người anh hùng thật sự chưa thể thắng nổi Tào Tháo thì Lưu đã như quyết định giả vờ là một người ngày ngày chỉ biết vun trồng vườn rau ngoài nhà. Ta cũng như đã cảm nhận thấy rất rõ rằng đó chính là chí anh hùng và sự thông minh và rất đỗi nhạy bén của ông. Lưu Bị lúc này đây như lại không mù quáng mà cũng như không suy xét tình hình. Ông như cũng đã biết rõ tình thế của mình cũng như của địch và biết làm nhẫn nhịn chờ đợi thời cơ đến.

Tào Tháo quả thật cũng thông minh không kém, bởi ở ông ta toát lên một vẻ gian hùng khác người thường. Có lẽ, tuy ở bên phản diện nhưng quả thật ông ta đã được xem là một người có tài và rất thông minh mà khó ai có thể sánh kịp. Nhân vật Tào Tháo dường như cũng đã sớm đã biết được âm mưu của ba anh em nhà Lưu,Quan ,Trương lúc này lại như muốn thu phục người tài cũng như tránh được mầm họa sau nay ông ra sức mua chuộc dụ dỗ họ. Còn việc Lưu Bị ông vẫn chưa phát hiện được ra.

Cũng chính vì muốn ẩn dấu mình mà cho nên khi được người của Tào Tháo đến mời đi uống rượu thì Lưu Bị đã rất mất bình tĩnh và gương mặt của Lưu Bị như đã “tái mét mặt”. Và có thể nói cho tới đây kịch tính bắt đầu xuất hiện. Đặc biệt hơn nữa là khi Tào Tháo nói  rằng “Huyền Đức dạo này ở nhà làm một việc lớn lao đấy nhỉ?” thì dường như lúc này Lưu Bị đã thật bất ngờ và giật mình nhưng sau khi lấy lại được bình tĩnh nên trả lời rằng “không có việc gì làm để tiêu khiển đó thôi”. Tiếp sau đó nhân vật Tào Tháo như đã hỏi Lưu Bị về những vị anh hùng. Lưu Bị cũng đã đoán biết ý và đã làm ra vẻ mộng muội không biết gì nhưng vẫn bị dồn đến mức phải kể ra mới yên thân. 

Lưu Bị cũng như đành kể những anh hùng mà nghe thiên hạ nhắc đến xưa nay chứ cũng không được gặp mặt bao giờ. Khi mà Lưu Bị vừa trả lời những câu hỏi của vị Tháo Huyền Đức như ông lại vừa thận trọng, kín đáo và cũng đã dò xét những gì mà Tháo đang toan tính trong đầu. Và ở Lưu Bị ta thấy được như ông cũng đã rất kín đáo để che giấu đi cái giật mình của mình khi mà Tào Tháo phủ nhận hết những anh hùng mà Lưu kể ra trong bữa rượu. Lúc này Tào Tháo nói rằng “Anh hùng trong thiên hạ bây giờ chỉ có sứ quân và Tháo mà thôi”. 

Có thể thấy được cái giật mình của và cả bộ dạng tái mặt của Huyền Đức thật may không bị Tháo phát hiện. Có thể thấy như đây giống như một cuộc đấu trí không hề cân sức chứ không phải là uống rượu bình thường, có thể thấy như vừa đấu trí vừa cố muốn làm rõ bản chất của nhau. Đoạn trích đã thật đặc sắc bởi có những lúc ta phải giật mình và thót tim lo cho Huyền Đức bởi Tháo quá thông minh và lại hết sức gian xảo luôn đẩy ông vào những tình huống kịch tính.

Bằng việc thông qua những hành động và bản tính của hai người ta có thể thấy rõ quan điểm cũng như sự khác nhau về tư tưởng của họ. Và ở Tào Tháo quan niệm anh hùng đó chính là “Anh hùng là người trong bụng có chí lớn, có mưu cao, có tài bao trùm được cả vũ trụ, có chí nuốt cả trời đất”  và có thể thấy được điều đó cho thấy đây là một quan niệm áp bức bóc lột thật dã man trong xã hội phong kiến Trung Quốc. Thong qua đó cũng có thể thấy được quan niệm về anh hùng của Lưu Bị không đồng nhất với quan điểm với Tào Tháo, có thể thấy được ngay từ nhỏ Lưu Bị cũng  đã có chí lớn nhưng giờ đây không phải lúc để Lưu Bị tranh luận, lúc này. Và Lưu Bị như đã phải giữ bí mật quan điểm của bản thân để khỏi bị Tào Tháo tiêu diệt. Có thể thấy và hiểu đây là lúc Lưu Bị mai danh ẩn tích để chờ đợi thời cơ lộ diện. 

Cũng chính bởi thế, đọc qua đoạn trích, tưởng như Tào Tháo phủ nhận ý kiến Lưu Bị, Lưu Bị lúc này thì như cũng đã sợ tái mặt, lúc thì đánh rơi cả thìa đũa, có nghĩa là Lưu Bị thua. Nhưng thực chất, ta có thể thấy được trong cuộc đấu trí này, Lưu Bị dường như cũng đã là người giành phần thắng và ông đã thực hiện thành công màn kịch của mình. Và có thể nói đó là màn kịch của người có mưu cao, chí lớn trong thiên hạ, biết chờ thời, biết cương nhu đúng lúc, đúng chỗ. Cũng do chính vì sự khôn khéo đó mà người đời vẫn có câu khen ngợi Huyền Đức rằng:

“Gượng vào hang cọp tạm nương thân,

Lộ mặt anh hùng, đũa rớt lăn!

Vội vã bầy ra trò sợ sấm,

Tùy cơ ứng biến lẹ như thần”

Ta có thể thấy được những người tài giỏi nhưng cần phải có đức thì mới được chứ như Tào Tháo cũng là một bậc anh hùng tài giỏi hơn người đấy nhưng ngặt một nỗi hắn gian hùng chứ không phải anh hùng. Và ngay khi cuộc nói chuyện tưởng chừng dừng lại ở đấy thì bỗng Quan Vân Trường và Trương Phi xông vào tay cầm kiếm lăm lăm xông vào người bên tả kẻ bên hữu cũng đã tạo cho chúng ta những ấn tượng đặc sắc. Và đến khi nhìn thấy Lưu Bị đang uống rượu với Tào Tháo thì hai người viện cớ múa kiếm mua vui cho hai người. Thật may cho họ biết bao nhiêu vì nếu không thì đã hỏng hết việc lớn. 

Và sau đó khi ngày hôm sau Tháo lại cho mời Lưu Bị đến uống rượu thì nghe được tin Viên Thiệu cũng như đã diệt Công Tôn Toản. Nhân sự kiện đó mà Huyền Đức có cơ hội đó chính là “Ta đang như chim trong lồng, như cá trong lưới. Ta đi chuyến này cũng như cá ra biển cả, chim lượn trời xanh, không còn bị ràng buộc gì nữa!” Tháo dường như cũng đã cho người đuổi theo nhưng nhờ tài khôn khéo và mưu trí cuộc hành trình của ba anh em Lưu Bị dường như cũng vẫn đã vẫn diễn ra bình thường. Đó được xem lại là lần thua thứ hai của Tào Tháo, và có thể nói chính như thế mới biết người anh hùng Lưu Bị sáng suốt như thế nào, nhạy bén ra sao khi biết ẩn mình, và cũng đã biết nắm bắt thời cơ và dành chiến thắng. Quả thật là  xứng đáng là một bậc thiên tài một bậc anh hùng thực sự xưa nay hiếm có.

 Thông qua đoạn trích này người đọc như cũng càng thêm yêu mến những vị anh hùng thời xưa của Trung Quốc bà hơn thế nữa là thêm khâm phục tài năng cũng như mưu lược mà tiêu biểu ở đây là Lưu Bị. Cốt truyện được viết lên hoàn toàn ly kỳ và thu hút người đọc.